Meer informatie

Kabeljauw (Atlantische-, skrei, gul, stokvis)

Keurmerk kweek
/Keurmerk Wild
Groen
Tweede keus
Vermijden
Welzijn
Informatie over vissoort
Lees meer
Algemeen

Kabeljauwachtigen

De familie van de kabeljauwen bestaat uit de Atlantische-, Pacifische kabeljauw, steenbolk, wijting en witte-, Alaska- en zwarte koolvis. Ze leven graag dicht bij de bodem en komen zowel in kustwateren voor als in dieper water. Overdag zwemmen kabeljauwen in scholen, ’s avonds gaan ze uit elkaar om te foerageren. Het zijn omnivoren, die wormen, vis en schelp- en schaaldieren eten. Ze leggen jaarlijks grote afstanden af om te paaien en grote haring- en spieringscholen achterna te gaan.

Kabeljauw (Atlantische-, skrei, gul, stokvis)

De Atlantische kabeljauw leeft dicht bij de bodem, in de koudere wateren van de noordelijke Atlantische oceaan. Door klimaatverandering en de stijging van de zeewatertemperatuur verschuift het verspreidingsgebied van kabeljauw geleidelijk naar het noorden. De Atlantische kabeljauw kan 150 cm lang worden en 40 kg zwaar. Arctische kabeljauw die in het voorjaar naar de Noorse kust trekt om te paaien wordt ook wel ‘Skrei’ genoemdDeze vis is ook vaak verkrijgbaar op de Nederlandse markt.  

Kabeljauw (Atlantische-, skrei, gul, stokvis)

Gadus morhua
Herkomst

IJsland en Faroer gronden, Noorse Zee, Barentszee (FAO 27)

Kweek- / Vangstmethode

Korven en vallen, Grondbeugen (longlines), Handlijnen en hengelsnoeren, Kieuwnetten (staand want), Bodemottertrawls, Deense zegens

  • jan
  • feb
  • mrt
  • apr
  • mei
  • jun
  • jul
  • aug
  • sep
  • okt
  • nov
  • dec
Uitleg beoordeling

Er zijn sinds 2010 een aantal Atlantische kabeljauw visserijen MSC gecertificeerd. Meestal vangen deze visserijen naast kabeljauw ook MSC-gecertificeerde schelvis en koolvis. Kabeljauw kan gevangen worden met diverse tuigen, waaronder: bodemsleepnet, kieuwnetten, longline, hengels en met Deense zegens.

De kabeljauwvisserij is vooral van economisch belang voor de Denen, Noren en Russen. Veel kabeljauw, die in Nederland wordt verkocht komt uit de Barentszzee, Skagerrak of de IJslandse wateren. Sinds 2017 was een groot deel van de kabeljauwvangst uit de Noordzee ook MSC-gecertificeerd, maar omdat de kabeljauwstand in de Noordzee is ingestort, is het MSC certificaat vanaf oktober 2019 ingetrokken.

Skrei

Wanneer de kabeljauw van januari tot april naar de Noorse kustwateren trekt om zich voort te planten wordt hij “Skrei” genoemd. Dit Noordoost-Arctische kabeljauwbestand wordt bevist door een internationale vloot en is vooral voor de Noren en Russen van groot economisch belang.

Kabeljauw (Atlantische-, skrei, gul, stokvis)

Gadus morhua
Herkomst

Atlantische Oceaan, noordoostelijke (FAO 27)

Kweek- / Vangstmethode

Kooien (Kweek)

  • jan
  • feb
  • mrt
  • apr
  • mei
  • jun
  • jul
  • aug
  • sep
  • okt
  • nov
  • dec
Brongebruik
Impact op de omgeving
Beheer
Eindbeoordeling
Uitleg beoordeling

De belangrijkste producenten van kabeljauw in Europese wateren zijn Noorwegen, IJsland en het VK. Noorwegen is goed voor ongeveer 80% van de wereldproductie van gekweekte kabeljauw en is Global GAP gecertificeerd. De Kabeljauw plant zich voort in gevangenschap, dus wordt er geen gebruik gemaakt van (overbeviste) wilde kabeljauwbestanden. Er is veel onderzoek naar het optimaliseren van het voer, hierdoor is het gehalte van visolie en vismeel in het voer naar een optimaal niveau gedaald. Ondanks dat blijft het gehalte relatief hoog en daarom is het van groot belang om de inkoop van voer te verduurzamen. In het algemeen regelt de wetgeving de meeste problemen voldoende. Desondanks kan men er nog niet voor zorgen dat de grootste negatieve effecten worden weggenomen, zoals eutrofiëring, verspreiding van ziekten en de negatieve effecten van ontsnappingen op de wilde kabeljauwpopulatie.

Kabeljauw (Atlantische-, skrei, gul, stokvis)

Gadus morhua
Herkomst

Noordoostelijke Atlantische Oceaan: Noordzee, Ierse Zee, IJsland, Engelse Kanaal, Skaggerrak, Kattegat, Sont, Belt en Oostzee (FAO 27)

Kweek- / Vangstmethode

Bodemtrawl, Grondbeugen (longlines), Kieuwnetten (staand want), Sleepnetten

  • jan
  • feb
  • mrt
  • apr
  • mei
  • jun
  • jul
  • aug
  • sep
  • okt
  • nov
  • dec
Visstand en visserijdruk
Ecosysteem effecten
Visserijbeheer
Eindbeoordeling
Uitleg beoordeling

Met de kabeljauwbestanden in de Noordoost-Atlantische Oceaan (FAO 27) gaat het momenteel niet goed. In 2006 daalde het kabeljauwbestand tot een dieptepunt. In de jaren die volgden nam het kabeljauwbestand weer toe, maar deze is in de afgelopen tijd weer afgenomen tot een huidig dieptepunt. In 2019 is ook het MSC-certificaat van kabeljauw uit de Noordzee ingetrokken. Het dalen van de kabeljauwstand is voornamelijk te wijten aan de hoge visserijdruk op kabeljauw. Kabeljauw is gevoelig voor visserijdruk, omdat deze pas laat geslachtsrijp wordt en in scholen paait.

Kabeljauw kan gevangen worden met diverse tuigen, waaronder: bodemsleepnetkieuwnettenlongline, hengels en met Deense zegens. De kabeljauwvisserij is vooral van economisch belang voor de Denen, Noren en Russen. Veel kabeljauw, die in Nederland wordt verkocht komt uit de Barentszzee, Skagerrak of de IJslandse wateren.

Er is een aanlandplicht voor kabeljauw, maar die wordt in de praktijk nog niet goed uitgevoerd.

Vis in het seizoen

Vis in het goede seizoen is op dat moment de beste kwaliteit omdat de paaiperiode voorbij is.

Kabeljauw (Atlantische-, skrei, gul, stokvis)

Gadus morhua
Herkomst

Groenland (FAO 21)

Kweek- / Vangstmethode

Bodemottertrawls

  • jan
  • feb
  • mrt
  • apr
  • mei
  • jun
  • jul
  • aug
  • sep
  • okt
  • nov
  • dec
Visstand en visserijdruk
Ecosysteem effecten
Visserijbeheer
Eindbeoordeling
Uitleg beoordeling

Het bestand van Atlantische kabeljauw bij Groenland is op een duurzaam niveau maar het bestand neemt wel af. Hierdoor is het onzeker hoe het bestand er over een aantal jaar voorstaat.

De visserij met een bodemsleepnet veroorzaakt significante, blijvende schade aan de zeebodem en het gehele ecosysteem. De bijvangst  van andere soorten in deze visserij is onbekend, hier moet meer onderzoek naar gedaan worden.

De Groenlandse visserij wordt beheerd door middel van vangstbeperkingen. Het effect van het beheer is matig effectief, hier moeten nog dingen verbeteren.

Vis in het seizoen

Vis in het goede seizoen is op dat moment de beste kwaliteit omdat de paaiperiode voorbij is.

ASC keurmerk

Het ASC keurmerk staat op visproducten die verantwoord gekweekt zijn. ASC (Aquaculture Stewardship Council) is een onafhankelijke, internationale non-profit organisatie.

MSC keurmerk

Het MSC keurmerk staat op visproducten die op een duurzame manier gevangen zijn. MSC (Marine Stewardship Council) beheert en ontwikkelt een certificeringsprogramma voor duurzame visserijen.

Goede vis

Deze vis wordt niet overbevist of wordt verantwoord gekweekt, met een minimale impact op het milieu.

Tweede keuze

Deze vis is een tweede keuze. Dat wil zeggen dat het een goed alternatief is voor soorten die in het rood staan. Wel zijn er nog een aantal verbeteringen nodig in deze visserij of bij de kweek van deze vis.

Vermijden

Koop deze vis niet. Hij wordt overbevist of de vangst-/kweekmethode heeft een negatieve impact op het milieu.

Welzijn

Er is vis beschikbaar van deze soort die wordt gekweekt of gevangen met hoge welzijnsstandaarden.

GlobalG.A.P.

GlobalG.A.P. (Global Good Agriculture Practice) is een non-profit organisatie die als doel heeft om de traceerbaarheid en voedselveiligheid van gekweekte visproducten te garanderen.

Biologisch

Als er gesproken wordt over biologische vis, dan gaat het altijd over kweekvis. Deze vis wordt op een speciale manier gekweekt, waardoor het natuurlijke groeiproces bevorderd wordt.