Meer informatie

Tijgergarnaal (gamba)

Keurmerk kweek
/Keurmerk Wild
Groen
Tweede keus
Vermijden
Welzijn
Informatie over vissoort
Lees meer
Algemeen

Garnalen

Garnalen vallen onder de schaaldieren. Ze hebben ogen op lange stengels, een lang gespierd achterlijf, voelsprieten en dunne poten. Garnalen komen voor in alle wateren. Langs de kust, in rivieren, meren en in de diepzee. Er zijn meerdere soorten garnalen op de Nederlandse markt te koop. De wilde garnalen uit koude gebieden zoals de Nederlandse en Noorse zijn vaak wat kleiner. Grote garnalen die vaak als gamba’s worden verkocht, zijn meestal geïmporteerd uit tropische gebieden, waar ze gekweekt worden.

Tijgergarnaal (gamba)

De tijgergarnaal komt van nature voor in de warme kustwateren van de Indische Oceaan en het westen van de Stille Oceaan. In de jaren ’80 is de soort per ongeluk geïntroduceerd in de VS, langs de kust van Zuid-Carolina. Tegenwoordig komt deze soort daarom ook voor langs de zuidoostkust van de VS en in de Golf van Mexico. Warmwatergarnalen worden doorgaans aanzienlijk groter dan koudwatergarnalen. In de volksmond en in de handel worden grote, warmwatergarnalen ‘gamba’s’ of ‘tropische garnalen’ genoemd. Gamba’s zonder kop worden verhandeld als ‘scampi’s’. In het Engels worden grote garnalen ‘prawns’ genoemd. Kleine garnalen, zoals de Noordse en Hollandse (of grijze) garnaal, noemt men ‘shrimps’.

De tijgergarnaal is de grootste onder de Penaeus-soorten. Deze garnaal kan maar liefst 334 mm lang worden en 250 gram wegen. Tijgergarnalen worden gevangen met een bodemsleepnet maar ook op grote schaal gekweekt in Zuidoost-Azië.

 

Tijgergarnaal (gamba)

Penaeus monodon
Herkomst

Wereldwijd

Kweek- / Vangstmethode

Vijverteelt Intensief

  • jan
  • feb
  • mrt
  • apr
  • mei
  • jun
  • jul
  • aug
  • sep
  • okt
  • nov
  • dec
Uitleg beoordeling

Er is een enorme vraag naar tropische garnalen. Helaas brengt de kweek hiervan ook de nodige problemen met zich mee. Sinds 2015 zijn er ASC-garnalen beschikbaar. Het certificeringsprogramma van ASCASC:
Aquaculture Stewardship Council, een wereldwijd keurmerk voor verantwoord gekweekte vis.
beloont verantwoorde kweekactiviteiten die zich richten op milieubescherming en maatschappelijke verantwoordelijkheid.

De totstandkoming van de ASC-normen is uniek dankzij de dialoog tussen de vele belanghebbenden. Dit heeft ertoe geleid dat de uiteindelijke normen streng en realistisch zijn en dat ze de belangrijkste negatieve effecten van de garnalenkweek aanpakken. Zoals de vervuiling van het omgevingswater door het lozen van de mest van de kwekerij; misbruik van antibiotica en chemicaliën met het risico op ziektes; niet duurzaam voer; ontsnappingen van garnalen en het op een maatschappelijk verantwoorde wijze runnen van het bedrijf.

Vis in het seizoen 

Deze beoordeling betreft gekweekte vis. Het seizoen is daarom niet van belang.

Tijgergarnaal (gamba)

Penaeus monodon
Herkomst

Wereldwijd

Kweek- / Vangstmethode

Vijverteelt extensief, zero input

  • jan
  • feb
  • mrt
  • apr
  • mei
  • jun
  • jul
  • aug
  • sep
  • okt
  • nov
  • dec
Brongebruik
Impact op de omgeving
Beheer
Eindbeoordeling
Uitleg beoordeling

Tropische garnaal is erg geliefd bij consumenten wereldwijd. Tijgergarnalen uit extensieve vijverteelt leven in lage dichtheden. Hoewel de productie hierdoor een stuk lager ligt dan in de intensieve vijverteelt, zitten er ecologisch voordelen aan. De garnalen leven van het voedsel (algjes) dat in de vijver zelf aanwezig is, waardoor bijvoeren niet nodig is. Ook is de kans op ziekte-uitbraken een stuk kleiner en is antibiotica-gebruik niet nodig. Het water hoeft minder vaak ververst te worden, wat scheelt in energiegebruik en zorgt voor minder afvalwater.

Wel is er nog ruimte voor verbetering. Zo worden garnalen vaak gekweekt in kwetsbare (natuur)gebieden en komen de garnalenlarfjes uit broedhuizen die vaak gebruikmaken van ouderdieren uit het wild. Ook is de wet- en regelgeving in landen waar de garnalen gekweekt worden meestal niet optimaal om negatieve effecten van de kweek te minimaliseren.

Vis in het seizoen

Deze beoordeling betreft gekweekte vis. Het seizoen is daarom niet van belang.

 

Tijgergarnaal (gamba)

Penaeus monodon
Herkomst

Wereldwijd

Kweek- / Vangstmethode

vijverteelt semi-intensief, Vijverteelt Intensief

  • jan
  • feb
  • mrt
  • apr
  • mei
  • jun
  • jul
  • aug
  • sep
  • okt
  • nov
  • dec
Brongebruik
Impact op de omgeving
Beheer
Eindbeoordeling
Uitleg beoordeling

Tropische garnaal is erg geliefd bij consumenten wereldwijd. Helaas kan er veel verkeerd gaan bij de kweek van garnalen. Voorheen werd veel mangrovebos gekapt om plaats te maken voor kweekvijvers, tegenwoordig worden de vijvers vooral geplaatst in andere kustgebieden maar zijn dit eveneens plaatsen met een hoge ecologische waarde. De kans op ziektes bij garnalen is groot en daarom worden ter bestrijding hiervan grote hoeveelheden medicijnen, antibiotica en chemicaliën gebruikt. De wet- en regelgeving in landen waar de garnaal wordt gekweekt, is meestal niet goed genoeg om de schadelijke effecten van de kweek te minimaliseren.

Vis in het seizoen 

Deze beoordeling betreft gekweekte vis. Het seizoen is daarom niet van belang.

Tijgergarnaal (gamba)

Penaeus monodon
Herkomst

Indische Oceaan (FAO 51; 57)

Kweek- / Vangstmethode

Bodemottertrawls

  • jan
  • feb
  • mrt
  • apr
  • mei
  • jun
  • jul
  • aug
  • sep
  • okt
  • nov
  • dec
Visstand en visserijdruk
Ecosysteem effecten
Visserijbeheer
Eindbeoordeling
Uitleg beoordeling

De meeste garnalenbestanden in deze regio worden intensief bevist of overbevist, waardoor de bestanden onder druk staan. Vangstgegevens zijn onbetrouwbaar en het is onduidelijk of de bestaande beheersmaatregelen worden nageleefd. Illegale visserij speelt hier een grote rol.

Sleepnetvisserijen voor garnalen hebben doorgaans hoge bijvangsten, onder andere van jonge, ondermaatse vis. 20-80% van de vangst is bijvangst, waarvan veel overboord wordt gezet. Op sommige plekken wordt alles aangeland. Verder is er incidentele bijvangst van beschermde soorten, zoals zeeschildpadden, roggen en haaien. Bij vissen met sleepnetten wordt de bodem beroerd en is er directe verstoring van het bodemleven. Intensief vissen met sleepnetten leidt op lange termijn tot verandering in de soortensamenstelling in zee. Dit geldt vooral voor de kwetsbare habitats, zoals koraalriffen en zeegrasvelden die in deze regio voorkomen.

ASC keurmerk

Het ASC keurmerk staat op visproducten die verantwoord gekweekt zijn. ASC (Aquaculture Stewardship Council) is een onafhankelijke, internationale non-profit organisatie.

MSC keurmerk

Het MSC keurmerk staat op visproducten die op een duurzame manier gevangen zijn. MSC (Marine Stewardship Council) beheert en ontwikkelt een certificeringsprogramma voor duurzame visserijen.

Goede vis

Deze vis wordt niet overbevist of wordt verantwoord gekweekt, met een minimale impact op het milieu.

Tweede keuze

Deze vis is een tweede keuze. Dat wil zeggen dat het een goed alternatief is voor soorten die in het rood staan. Wel zijn er nog een aantal verbeteringen nodig in deze visserij of bij de kweek van deze vis.

Vermijden

Koop deze vis niet. Hij wordt overbevist of de vangst-/kweekmethode heeft een negatieve impact op het milieu.

Welzijn

Er is vis beschikbaar van deze soort die wordt gekweekt of gevangen met hoge welzijnsstandaarden.

GlobalG.A.P.

GlobalG.A.P. (Global Good Agriculture Practice) is een non-profit organisatie die als doel heeft om de traceerbaarheid en voedselveiligheid van gekweekte visproducten te garanderen.

Biologisch

Als er gesproken wordt over biologische vis, dan gaat het altijd over kweekvis. Deze vis wordt op een speciale manier gekweekt, waardoor het natuurlijke groeiproces bevorderd wordt.