Bijvangst(wijzer) onterecht in negatief daglicht

Staatssecretaris van Economische Zaken Martijn van Dam beantwoordde deze week kamervragen over “bijvangst onterecht in negatief daglicht”. Hij bevestigde de goede intenties van Good Fish Foundation en sprak zijn vertrouwen in onze organisatie uit.

In december 2016 lanceerde Good Fish Foundation de Bijvangstwijzer. Het doel van de Bijvangstwijzer is het onder de aandacht brengen van ‘vergeten’ vis:  vissen die vroeger veel gegeten werden zoals schar, schelvis en wijting. Omdat we deze vissen nauwelijks nog kennen en daarom niet veel eten is de opbrengst per kilo voor de visser erg laag. Hoewel het vergroten van de vraag naar ‘vergeten’ vis een steun in de rug van vissers is, werd de Bijvangstwijzer niet goed ontvangen. VISwijzer zou een verborgen agenda hebben en niet objectief te werk gaan, volgens vissers. VVD kamerlid Barbara Visser wilde weten wat de Bijvangstwijzer nu precies wil bereiken en stelde hier kamervragen over aan de staatssecretaris van Economische Zaken Martijn van Dam.

Zo objectief mogelijk

Van Dam bevestigde deze week in zijn antwoord de goede intenties van Good Fish Foundation en sprak zijn vertrouwen in onze organisatie uit. “Ik heb geen reden om te twijfelen aan de motieven of objectiviteit van de VISwijzer en de Good Fish Foundation. Ik constateer dat de Good Fish Foundation zich voor de VISwijzer juist baseert op de beschikbare wetenschappelijke data en daarmee juist zo objectief mogelijk wil zijn”, aldus de staatssecretaris.

Variatie in visassortiment

Good Fish Foundation wil met het promoten van ‘vergeten vis’ en de Bijvangstwijzer laten zien wat de Noordzee ons nog méér te bieden heeft, behalve sliptong. Zo wil Good Fish Foundation de vraag naar een gevarieerder visassortiment vergroten. Op dit moment is er een extreem verschil in prijs tussen ondergewaardeerde vis, zoals schar, en sliptong. Schar levert de visser 80 cent per kilo op, terwijl sliptong de visser minstens 10 euro per kilo oplevert. Omdat sliptong zo veel meer oplevert, richt visserij zich daar op. Maar deze visserij brengt ook veel bijvangst van ondermaatse vis met zich mee. Die ondermaatse vis gaat nu nog grotendeels terug in zee. Binnenkort mag dat teruggooien niet meer vanwege nieuwe wetgeving: de aanlandplicht. De vraag is dus nu: hoe pakken we het probleem van de ondermaatse vis aan? Daar denken de diverse betrokken partijen verschillend over.

Aanlandplicht

Het doel van de aanlandplicht is het stimuleren van selectiever vissen. Het doel is niet het aan land brengen van zo veel mogelijk vis. Maar, selectiever vissen is voor de tongvisserij lastig. De meest voor de hand liggende manier om de ondermaatse vangst te verminderen is door te vissen met grotere mazen. Daar willen de vissers niet aan beginnen omdat je dan geen sliptong meer kunt vangen. Zij willen ondermaatse vis teruggooien. Maar dat mag alleen als is aangetoond dat de meeste vis overleeft. Tot nu toe geeft het onderzoek naar overleving daar weinig hoop op.

Efficiënter

Bij meer vraag naar de nu ondergewaardeerde soorten, kan de vangst meer opbrengen. De visser kan dan selectiever en daarmee efficiënter gaan vissen. De visser hoeft er bovendien financieel niet op achteruit te gaan, wanneer de winst gelijker over de vangst verdeeld is.

Tot onze grote verbazing leidde de Bijvangstwijzer tot veel verontwaardiging van vissers.  Good Fish Foundation zou een verborgen agenda hebben, niet objectief zijn en vissertje pesten – aldus een aantal vissers.

Ook andere maatregelen nodig

Van Dam schrijft van mening te zijn dat “er juist op positieve wijze aandacht wordt geschonken aan de Noordzeevis”. Hij zegt bovendien te begrijpen dat VISwijzer schar als voorbeeld neemt, “omdat dit een soort is waarvan het overgrote deel weer overboord gaat. Zoals ik al [..] aangaf zal het verbeteren van de marktsituatie alleen het probleem niet oplossen. Voor kleine vis met weinig vlees zullen ook andere maatregelen zoals verhoging van selectiviteit en overleving nodig zijn.”

Het volledige document met de antwoorden van de staatssecretaris op de kamervragen over de Bijvangstwijzer zijn hier te vinden.